کابل شبکه کابل شبکه یکی از تجهیزات شبکه است که از اصلی ترین اجزای زیر ساخت شبکه های کامپیوتری است.
کابل های شبکه در حقیقت نقش رسانه ارتباطی را در بستر شبکه ایفا می کنند.
بنابراین انتخاب و خرید کابل شبکه اصل و با کیفیت بسیار مهم است.
در این مقاله به صورت خلاصه با انواع کابل هایی که در شبکه مورد استفاده قرار می گیرند آشنا می شویم.
بررسی دقیق ویژگی های هر کدام از این کابل ها را در مقالاتی جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
انواع کابل شبکه
در شبکه های کامپیوتری که بی سیم (Wireless) نیستند از کابل برای برقراری ارتباط بین اجزای شبکه استفاده می شود.
می توان از کابل کواکسیال ، کابل فیبر نوری و کابل های زوج به هم تابیده شده به عنوان انواع کابل شبکه نام برد.
کابل کواکسیال یا کابل هم محور (Coaxial cable)
در ادامه مقاله بهترین نوع کابل شبکه : کابل کواکسیال که به آن کابل کواکس هم می گویند از دو هادی هم محور تشکیل شده است.
این کابل دارای هسته ای مسی است که توسط یک عایق الکتریکی از هادی دوم جدا شده است.
هادی یا رسانای دوم در کابل کواکسیال به شکل یک توری فلزی بافته شده است.
انواع کابل کواکسیال
از بهترین نوع کابل شبکه : کابل های کواکسیال به دو دسته کلی نازک (Thin Net) و ضخیم (Thick Net) تقسیم می شوند.
امپدانس در کابل های نازک 50 اهم و در کابل های ضخیم 75 اهم است.
از کابل کواکسیال نازک بیشتر برای مخابرات دیجیتال استفاده می شود.
کابل کواکس ضخیم در مخابرات آنالوگ و تلویزیون کابلی استفاده می شود.
از این نوع کابل شبکه در اولین سیستم های شبکه های کامپیوتری مورد استفاده قرار می گرفت.
استفاده از کابل کواکسیال در شبکه محدودیت هایی از قبیل پهنای باند کم ، مشکل بودن ایجاد انشعاب و تعداد کم سیستم ها را دارد.
با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی ، کم کم استفاده از کابلهای کواکسیال در شبکه های کامپیوتری منسوخ شد.
در حال حاضر از کابلهای کواکسیال در موارد زیر استفاده می شود:
- سیستم های دوربین مداربسته آنالوگ
- آنتن تلویزیون
- تجهیزات الکترونیکی نظامی
- مخابرات راه دور و موارد دیگر
از معروفترین کابل های کواکسیال می توان RG6 , RG11 , RG58 , RG59 را نام برد.
کابل فیبر نوری (Fiber Optic Cable)
ساختار کابل فیبر نوری بسیار شبیه به کابل کواکسیال است ، با این تفاوت که غلاف توری فلزی بیرونی را ندارد.
کابل فیبرنوری از هسته ای شیشه ای تشکیل شده است که نور از آن عبور می کند.
هسته فیبر نوری با یک روکش شیشه ای دیگر با ضریب شکست کمتر پوشانده می شود تا نور از هسته خارج نشود.
در نهایت یک روکش پلاستیکی بر روی دو لایه شیشه قرار می گیرد
چند رشته (تار) فیبر نوری (Core) در کنار هم ، تشکیل یک کابل فیبر نوری را می دهند.
جنس روکش کابل فیبر نوری بسته به محل استفاده از آن متفاوت و دارای خصوصیات مختلفی می باشد.
انواع کابل فیبر نوری
بهترین نوع کابل شبکه : کابل های فیبر نوری در دو نوع کلی سینگل مود (تک حالته) و مالتی مود (چند حالته) طبقه بندی می شوند.
این طبقه بندی بر اساس حرکت پرتوی نور در کابل فیبر نوری شکل گرفته شده است.
در کابل های سینگل مود تنها یک پرتوی نور انتقال داده می شود و در کابل های مالتی مود یک دسته از پرتوهای نور انتقال داده می شوند.
معمولا قطر تارهای فیبرنوری در کابل مالتی مود 50 میکرون و در کابل سینگل مود 9 میکرون است.
کابل های مالتی مود گرانتر از کابل های سینگل مود هستند.
کابل های سینگل مود در مسافت های طولانی تری می توانند اطلاعات را انتقال دهند.
در شبکه های فیبرنوری اطلاعات ارسالی به پالس های نوری تبدیل می شوند و پس از انتقال اطلاعات مجددا به سیگنال های الکتریکی تبدیل می شوند.
کابل زوج سیم به هم تابیده شده (Twisted Pairs)
کابل های شبکه زوج به هم تابیده شده از متداولترین کابل هایی هستند که در شبکه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
کابل زوج سیم به هم تابیده شده از هشت رشته سیم مفتولی تشکیل شده است که هر زوج آن جداگانه و به صورت مارپیچ به هم تابیده شده اند.
چهار زوج سیم به هم تابیده شده در کنار هم تشکیل یک کابل شبکه را می دهند.
استفاده از آنها آسان است و نصب آنها نیاز به تجهیزات و ابزار خاص و پیچیده ای ندارد.
انواع کابل زوج سیم به هم تابیده شده
کابل های زوج به هم تابیده شده در گروه های مختلفی دسته بندی شده اند که به Category معروف هستند.
گروه های این کابل به صورت اختصاری با عنوان Cat نامیده می شوند و از Cat1 تا Cat8 دسته بندی شده اند.
در این دسته بندی ها پهنای باند ، سرعت انتقال دیتا و مقاومت در برابر نویز پذیری متفاوت است.
هر چه عدد دسته بندی کابل ها بیشتر می شود قابلیت های آنها افزایش پیدا می کند.
این نوع از کابل شبکه بر اساس نوع کاربرد و پوشش محافظی که دارد در انواع بدون محافظ (UTP) و دارای محافظ (STP) تولید می شوند.
محافظ این کابل از نوع شیلد آلومینیومی (STP) ، فویل آلومینیومی (FTP) و یا ترکیبی از هر دوی آنها (SFTP) وجود دارد.
با توجه به محل استفاده از این کابل ها در محیط های داخلی ساختمان (Indoor) و یا محیط های بیرونی (Outdoor) روکش های متفاوتی برای آنها ساخته می شود.
تصمیم گیری در مورد انتخاب بهترین نوع کابل شبکه اصل
برای انتخاب بهترین کابل مورد استفاده در شبکه باید به نکات زیر توجه کرد:
- پهنای باند مورد نیاز
- امنیت زیر ساخت شبکه
- هزینه نصب
- سهولت اجرا
- هزینه نگهداری
- امکان توسعه در آینده
پهنای باند مورد نیاز در شبکه
یکی از اصلی ترین موارد برای تعیین نوع کابل مورد استفاده در زیر ساخت شبکه ، پهنای باندی است که مورد نیاز می باشد.
کابل های شبکه مسی ، امروزه حداقل پهنای باند 1 گیگابیت در ثانیه را فراهم می کنند.
حداکثر مسافتی را که می توان با کابل شبکه زوج سیم به هم تابیده شده به هم ارتباط داد 100 متر است.
البته در رده های بالاتر و متراژهای کمتر حتی تا پهنای باند 40 گیگابیت در ثانیه را می توان با کابل های مسی انتقال داد.
کابل های فیبر نوری توانایی انتقال اطلاعات تا فاصله طولانی 40 کیلومتر را با پهنای باند 100 گیگابیت دارند.
امنیت و پایداری زیر ساخت شبکه
کابل های مسی شبکه در برابر نویز الکتریکی اثر پذیر هستند ولی در کابل های فیبرنوری این اثر وجود ندارد.
در کابل های شبکه مسی امکان استراق سمع و دسترسی غیر مجاز به رسانه انتقال دیتا در شبکه وجود دارد.
در کابل های فیبر نوری امکان دسترسی غیر مجاز به اطلاعاتِ در حال انتقال بسیار کم وجود دارد.
هزینه نصب و سهولت اجرا
از تجهیزات مسی شبکه کابل های مسی شبکه ارزان هستند و استفاده از آنها راحت است.
کابل فیبر نوری گران قیمت است و نصب و راه اندازی آن به دانش ، تخصص و تجهیزات خاصی نیاز دارد.
تجهیزات شبکه ای که در شبکه های نوری استفاده می شوند نسبت به شبکه های با کابل مسی گرانتر هستند.
استفاده از کابل های زوج سیم به هم تابیده شده در شبکه های کامپیوتری بسیار رایج است.
استفاده از کابل فیبر نوری زیاد در شبکه های کوچک و متوسط متداول نیست.
از کابل فیبر نوری در شبکه هایی استفاده می شود که پهنای باند و سرعت انتقال داده ها اهمیت بالایی دارد.
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم در اینجا فقط با انواع کابل هایی که در شبکه استفاده می شوند و بهترین نوع کابل شبکه به طور مختصر آشنا شدید.