حتماً تاکنون چند بار دیده اید که بر روی یک لامپ “100W/ یا 120V” حک شده است و این سوال برایتان مطرح شده است که این دو واحد برق چگونه به هم مرتبط هستند؟ و چه تفاوتی با هم دارند. به طور کلی، برق در زندگی روزمره ما مهم ترین و بیشترین نقش را دارد که تمام توان الکتریکی آن از وات، ولت، آمپر و اهم تشکیل شده است. ولت و وات دو اصطلاح رایج و کلیدی در زمینه مهندسی برق و الکترونیک هستند که اگر چه شباهت هایی به هم دارند، اما با یکدیگر متفاوت هستند. ولت اندازه گیری اختلاف پتانسیل در دو پایانه یک سیم رسانا است، و وات انرژی مورد نیاز یک آمپر جریان برای عبور از اختلاف پتانسیل یک ولت است. در ادامه مطلب، علاوه بر توضیح ولت و وات، به تفاوت وات و ولت نیز به تفصیل می پردازیم. با پودسان ، ارائه دهنده تجهیزات شبکه ، همراه باشید.
تفاوت وات و ولت
انجام تعمیرات و سیم کشی خانگی، مستلزم فهم و آشنایی با برخی اصطلاحات الکتریکی است که اطلاعات مفیدی برای زندگی روزمره محسوب می شود. تفاوت وات و ولت می تواند به ما کمک کند تا اصول اولیه را بهتر درک کنیم. وات و ولت مستقل از یکدیگر نیستند. وات نمی تواند بدون ولت وجود داشته باشد؛ زیرا آن ها محصول ترکیبی از ولت و آمپر هستند. در اصطلاح اولیه و با استفاده از یک قیاس هیدرولیکی، ولت مشابه فشار آب و وات مشابه دبی آب است. به عبارت بهتر، یک وات به عنوان انرژی مورد نیاز یک آمپر جریان برای عبور از اختلاف پتانسیل یک ولت تعریف می شود. تفاوت های خاصی بین این دو اصطلاح وجود دارد. از جهت دشواری در اندازه گیری، اندازه گیری وات به نسبت ولت دشوارتر است؛ زیرا به مقادیر ولتاژ و جریان نیاز دارد. ولت با ولت متر و وات نیز با قدرت سنج اندازه گیری می شوند.
مطلب پیشنهادی: با جالب ترین دلایل استفاده از توپ قرمز روی سیم برق آشنا شوید
ولت چیست؟
ولت که با نماد “V” نشان داده می شود، همانطور که توسط BIPM نیز تعریف شده است؛ اختلاف پتانسیل بین دو نقطه سیم رسانا است که جریان ثابت 1 آمپر را زمانی که توان تلف شده بین این نقاط برابر با 1 وات باشد، حمل می کند. با استفاده از قیاس آب، ولتاژ، مانند فشار آبی که در لوله ها جریان دارد، سرعتی است که الکترون ها از نقطه ای در مدار عبور می کنند. ولت دارای زیر واحدهای مختلفی مانند میکرو ولت، میلی ولت، کیلو ولت و غیره است. ولتاژ شبکه برق منازل اغلب 220 ولت است. بنابراین به هنگام خرید هر وسیله برقی، می بایست حتماً باید توجه داشته باشیم که ولتاژ کارکرد آن با ولتاژ شبکه برق مطابقت داشته باشد. به همین جهت، اطلاع از مفهوم ولتاژ و توجه به آن به هنگام استفاده از انواع وسایل الکتریکی، برای استفاده ایمن و بهینه از آن ها موضوع مهمی است.
بیشتر بخوانید : انواع کابل شبکه
وات چیست؟
وات معیاری از نرخ جریان برق در سیستم است. این اندازه گیری حاصل ضرب آمپری است که از یک اختلاف الکتریکی یک ولت عبور می کند. می توان وات را به عنوان کل انرژی مصرف شده توسط دستگاه ها در یک ثانیه تعریف کرد. انرژی مورد نیاز یک آمپر جریان برای عبور از اختلاف پتانسیل یک ولت، یک وات نامیده می شود. حاصل ضرب ولتاژ و جریان را توان می نامند. بنابراین برای اندازه گیری توان بر حسب وات به هر دو ولت و آمپر نیاز است. عبور جریان آب از طریق یک لوله آتش نشانی یا سرعت ماشین، مشابه های عملی برای وات هستند. هرچه تعداد وات در دستگاه های برقی مختلف بیشتر باشد، به این معنا است که توان الکتریکی مصرفی آن بالاتر است. درک این موضوع، در مصرف بهینه انرژی الکتریکی و انتخاب دستگاه های برقی کم مصرف بسیار مهم است.
مطلب پیشنهادی پودسان: تفاوت داکت و ترانک در چیست؟ + کاربردها و مزایای هرکدام
چه رابطه ای بین وات و ولت وجود دارد؟
رابطه بین وات و ولت متناسب است؛ به این معنی که وات با ولت نسبت مستقیم دارد. به عبارت بهتر، رابطه مستقیم یعنی وقتی توان الکتریکی بر حسب وات افزایش می یابد، پتانسیل الکتریکی بر حسب ولت نیز افزایش می یابد و جریان الکتریکی را ثابت نگه می دارد. با کاهش توان الکتریکی بر حسب وات، پتانسیل الکتریکی بر حسب ولت نیز کاهش پیدا می کند تا جریان الکتریکی ثابت بماند.
سخن پایانی
وات و ولت دو مورد از مفاهیم پایه ای و بسیار مهم در علم الکتریسیته هستند که در عین حال که با هم تفاوت های اساسی دارند، اما بیشتر اوقات با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند. وات واحد اندازهگیری توان الکتریکی است که در یک زمان واحد، میزان کار انجام شده توسط جریان الکتریکی را نشان می دهد و به میزان انرژی که در واحد زمان مصرف می شود ارتباط دارد. ولت نیز واحد اندازهگیری ولتاژ یا اختلاف پتانسیل الکتریکی است که نشان دهنده نیروی محرکه ای که الکترون ها را به حرکت در می آورد و جریان الکتریکی را فعال می کند، است. به عبارت بهتر می توان گفت وات به توان مصرفی وسایل الکتریکی، و ولت با ولتاژ کارکرد این وسایل و مدارهای الکتریکی مربوط است. درک تفاوت وات و ولت جهت استفاده اصولی، بهینه و ایمن برق در زندگی روزمره حائز اهمیت است.
سوالات متداول
۱. وات یا ولت؛ کدام قوی تر چیست؟
وات اندازه گیری توان الکتریکی است. ولت نشان دهنده پتانسیل الکتریکی است. بنابراین وات ها انرژی مصرف شده را اندازه گیری می کنند و قوی تر از ولت هستند.
۲. یک ولت چند وات است؟
یک ولت برابر با 0.001 کیلووات (کیلووات) یا 1000 وات در ساعت است.